Osoby fizyczne w Polsce mogą od 10 lat inwestować (gromadzić) środki pieniężne na Indywidualnym Koncie Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE). Jest to jeden ze sposobów budowania kapitału na przyszłość, z którego warto skorzystać już dziś. Warto wiedzieć, że wpłaty na to konto niosą ze sobą dodatkowe korzyści w postaci ulgi podatkowej. Przelane środki bowiem można odliczyć od podatku, zmniejszając tym samym swoje zobowiązanie względem urzędu skarbowego. Kto może skorzystać z ulgi na IKZE? Jaka jest maksymalna kwota odliczeń? Jakie dokumenty będą potrzebne do rozliczenia? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w dalszej części artykułu.
Spis treści
- 1 Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE) – czym jest?
- 2 IKZE – odliczenie od podatku wpłat na konto
- 3 Ulga IKZE – dla kogo?
- 4 Co ważne – dla urzędu skarbowego nie ma znaczenia, z jakiego tytułu podatnik otrzymuje przychody – może to być umowa o pracę, umowa zlecenie, dzieło czy działalność gospodarcza.
- 5 IKZE – ile można odliczyć w 2023 roku?
- 6 IKZE – PIT. Czy dowód wpłat jest wymagany?
- 7 IKZE ulga – wpłaty wolne od podatku Belki
- 8 Wypłata środków z IKZE
Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE) – czym jest?
IKZE jest kontem, które służy do oszczędzania środków pieniężnych na przyszłość, o czym mówi nam człon nazwy “zabezpieczenia emerytalnego”. Jest ono obok IKE (Indywidualne Konto Emerytalne) oraz OFE (Otwarty Fundusz Emerytalny) jedną z form odkładania pieniędzy na emeryturę. Mając na uwadze, że niesie ono ze sobą udogodnienia podatkowe, IKZE jest często nazywane jako najlepszy sposób lokowania kapitału na przyszłe lata.
IKZe powstało w styczniu 2012 roku i było rządową rekompensatą dla podatników związaną z obniżeniem składki przekazywanej na OFE (została ona zmniejszona w dwa lata wcześniej, czyli w 2010 roku z 7,3% do 2,3% wynagrodzenia).
Do głównych zalet tego konta zaliczyć można:
- korzyści podatkowe w PIT, o czym piszemy w kolejnych akapitach,
- dobrowolność wpłat,
- prywatność oszczędności emerytalnych.
IKZE – odliczenie od podatku wpłat na konto
Wpłacając swoje pieniądze na Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego, warto mieć świadomość, że wpłaty dokonane w ciągu roku podatkowego podlegają odliczeniu od dochodu – pod warunkiem że nie przekraczają ustanowionego limitu wysokości. W praktyce oznacza to oszczędność podatkową – z odliczenia korzysta się bowiem w rocznym zeznaniu podatkowym wysyłanym do właściwego urzędu skarbowego.
Ulga IKZE – dla kogo?
Z ulgi podatkowej IKZE skorzystać mogą podatnicy dokonujący wpłat na Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego i rozliczający się na jeden z trzech sposobów:
- na zasadach ogólnych, czyli według skali podatkowej (formularz PIT-37 oraz PIT-36),
- za pomocą podatku liniowego (formularz PIT-36L),
- na podstawie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych (formularz PIT-28).
Odliczenie od podatku IKZE możliwe jest dla zarówno dla osób indywidualnie składających zeznanie podatkowej, jak i podatników korzystających ze wspólnego rozliczenia (małżonkowie lub rodzic z dzieckiem). Istotne jest jednak to, że ulga podatkowa IKZE dotyczy tylko jednej osoby – niedozwolona jest sytuacja, w której część kwoty od odliczenia przekazywana jest na rzecz drugiego małżonka. W tym miejscu polecamy przeczytać nasz poprzedni artykuł: Wspólne rozliczenie małżonków PIT za 2022 rok – informacje.
Co ważne – dla urzędu skarbowego nie ma znaczenia, z jakiego tytułu podatnik otrzymuje przychody – może to być umowa o pracę, umowa zlecenie, dzieło czy działalność gospodarcza.
IKZE – ulga podatkowa nie dla każdego
Odliczanie IKZE od podatku nie jest możliwe dla każdego podatnika. Z ulgi podatkowej nie skorzystają podatnicy, którzy:
- rozliczają się za pomocą karty podatkowej (formularz PIT-16A),
- rozliczają przychody z giełdy i inne przychody kapitałowe (formularz PIT-38),
- składają roczne zeznanie z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości (formularz PIT-39).
Ulga podatkowa IKZE – tylko na jedno konto
Odliczenia IKZE od podatku dochodowego możliwe są tylko w przypadku wpłacania środków na jedno konto. Jeżeli jednak chodzi o jednoczesne posiadanie IKE i IKZE – w tym wypadku nie ma ograniczenia. Podatnik ma prawo korzystać z ulgi podatkowej a wypłata oszczędności na IKE jest zwolniona z opodatkowania.
Konto IKZE dla dziecka
Mogłoby się wydawać, że wpłat na Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego dokonać mogą tylko pełnoletni, czynni podatnicy, czyli osoby fizyczne osiągające dochód w danym roku podatkowym. W rzeczywistości warto wiedzieć, że osoby małoletnie również mają prawo do inwestowania swoich środków na IKE lub IKZE, ale tylko w roku kalendarzowym, w którym uzyskiwały dochody z pracy wykonywanej na podstawie umowy o pracę. Jest to jedyna sytuacja, która umożliwia otwarcie konta dla dziecka i okładania pieniędzy na przyszłość. Co ważne – na IKE oraz IKZE wpłat może dokonywać jedynie jeden oszczędzający. W praktyce oznacza to tyle, że np. jako rodzic, podatnik nie ma możliwości założyć konta emerytalnego dla swojego dziecka i tam opłacać składki. W takiej sytuacji jest to darowizna, której nie można rozliczyć w ramach własnej ulgi podatkowej.
IKZE – ile można odliczyć w 2023 roku?
Ulga podatkowa IKZE ma pewne ograniczenia, o których musi wiedzieć każdy podatnik chcący odliczyć wpłaty od podatku. Po pierwsze – nie jest możliwe odliczenie większej kwoty, niż ta, którą zarobiło się w danym roku podatkowym. Po drugie ustanowiony jest również limit składek, jakie rocznie można odłożyć.
Wpłaty na Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego nie mogą być wyższe od kwoty, która odpowiada 1,2-krotności przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej. Jest ono określone w ustawie budżetowej, ustawie o prowizorium budżetowym lub w ich projektach, w przypadku, gdy nie zostały one uchwalone.
Maksymalny limit rocznych wpłat na konto jest jednocześnie najwyższą możliwą kwotą odliczeń. Roczny limit w 2023 roku będzie wynosić:
- 12,483 zł (dla osób samozatrudnionych),
- 8,322 zł (dla pozostałych podmiotów).
Limit wpłat na IKZE wzrośnie względem 2022 roku – odliczenie wpłaty nie mogło przekroczyć kwoty: 6 310,80 zł oraz 9 466,20 zł (samozatrudnieni).
IKZE – PIT. Czy dowód wpłat jest wymagany?
Podatnik, który chce skorzystać z preferencyjnego odliczenia wpłat na IKZE, musi je odpowiednio udokumentować. Do dowodów zaliczyć można m.in. bankowe potwierdzenie przelewu. Ważne, aby w dokumencie znalazły się dane osobowe podatnika, instytucji, która otrzymała środki pieniężne, wysokość składek, a także tytuł przelewu.
IKZE ulga – wpłaty wolne od podatku Belki
O czym pisaliśmy wcześniej – korzystanie z Indywidualnego Konta Zabezpieczenia Emerytalnego niesie ze sobą pewne korzyści na tle podatkowym. Warto wiedzieć, że odliczenie wpłat od podatku to tylko jedna z zalet. Oszczędności, które są gromadzone na IKZE, są dodatkowo zwolnione z podatku od zysków kapitałowych, czyli tzw. podatku Belki, który wynosi 19%. Warunkiem zwolnienia jest jednak wpłata przed ukończeniem 65 roku życia i dokonanie przelewu przez okres co najmniej pięciu lat. Po spełnieniu tych wymagań podatnik zapłaci mniejszy podatek (zryczałtowany podatek dochodowy) o wysokości 10%. Co ważne – w sytuacji, w której kapitał zostanie wycofany wcześniej, wypłacona kwota będzie musiała być rozliczona w rocznej deklaracji za dany rok podatkowy i za nią zapłacimy podatek dochodowy.
Wypłata środków z IKZE
Zgromadzone na IKZE środki można wypłacić wyłącznie:
- na wniosek oszczędzającego (po ukończeniu 65. roku życia oraz dokonywania wpłat na konto co najmniej w 5 latach kalendarzowych),
- w przypadku śmierci osoby oszczędzającej (na wniosek osoby uprawnionej do wypłaty).
Co ważne – kwoty wypłat podlegają opodatkowaniu w wysokości 10%. Zryczałtowany podatek pobierany jest bez pomniejszania przychodu o koszty jego uzyskania.
W sytuacji, w której płatnik dokonał poboru 10% zryczałtowanego podatku, na takiej osobie nie ciążą żadne obowiązki podatkowe (nie musi ona w deklaracji podatkowej wykazywać uzyskanych kwot).
Jeśli chcesz mieć pewność, że poprawnie rozliczyłeś ulgę IKZE, skorzystaj z nowoczesnej aplikacji do rozliczeń podatkowych PitBot. Wypełnianie deklaracji z programem trwa zaledwie kilka minut, a sztuczna inteligencja zajmuje się formalnościami za Ciebie. Zadbaj o szybki i bezpieczny zwrot podatku i to bez wychodzenia z domu. Nie trać czasu na stanie w kolejkach do urzędu skarbowego – załatw sprawy podatkowe online i ciesz się z nadpłaty na konto. Prosto i wygodnie – wszystko dzięki PitBotowi.