Zgodnie z Polskim prawem każdy posiadacz gruntów lub budynków zależnie od ich wykorzystania musi opłacać coroczny podatek rolny lub podatek od nieruchomości. W tym tekście zajmiemy się opłatą rolną. Dowiesz się, czym dokładnie jest ten podatek, ile wynosi oraz kto jest zobowiązany do opłacania. Czytaj dalej.
Spis treści
Jak wyliczany jest podatek od gruntu rolnego?
Zasady tego, jak wyliczany jest podatek za grunty rolne, opierają się na ustalonej przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego średniej cenie skupu żyta za okres jedenastu kwartałów poprzedzających kwartał poprzedzający poprzedni rok. Warto wspomnieć również, że podatek od gruntu rolnego jest ustalany indywidualnie przez każdą gminę. Oznacza to, że w różnych miejscach w Polsce wysokość opłaty może być inna.
Podatek za grunty rolne – czym dokładnie jest?
Wszystkie szczegóły związane z podatkiem rolnym znajdują się w ustawie o podatku rolnym. Art. 1 ustawy mówi jasno, że:
„Opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza.”
W praktyce oznacza to, że do zapłaty podatku od gruntów rolnych są zobowiązani właściciele ziem sklasyfikowanych oficjalnie jako użytki rolne. Co ważne, chodzi również o grunty składające się na gospodarstwo rolne o powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy.
Dla pełnej jasności warto uszczegółowić, kto objęty jest obowiązkiem podatkowym. Chodzi przede wszystkim o osoby, których praca polega na działalności rolniczej, ale nie tylko. Daninę muszą odprowadzać również zajmujący się:
- produkcją materiału siewnego,
- szkółkarstwem,
- hodowlą i reprodukcją zwierząt,
- produkcją warzyw,
- produkcją roślin ozdobnych,
- uprawą grzybów,
- sadownictwem,
- hodowlą i produkcją materiału zarodowego zwierząt,
- hodowlą ptactwa i owadów,
- produkcją fermową,
- hodowlą ryb.
Grunty rolne – podatek i metody wyliczania
Obowiązujące przy wyliczaniu podatku stawki są ustalane każdego roku przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Jak już wspominaliśmy, urzędnicy opierają się na jedenastu kwartałach poprzedzających zeszłoroczny kwartał.
W roku 2023 wspomniana wyżej stawka niezbędna do wyliczenia podatku wynosi 74,05 zł za 1 dt. Na jej podstawie została przeliczona stawka podatku dla gruntów należących do gospodarstw rolnych, która obecnie wynosi 185,12 zł za 1 ha przeliczeniowy powierzchni. Co w sytuacji, gdy obliczane jest zobowiązanie dla gruntów niebędących częścią gospodarstwa rolnego? Wysokość stawki to wtedy 370,25 zł za 1 ha. Uzasadnienie takiego stanu rzeczy znajdziesz w ustawie w art. 4 ust 1. Podstawą opodatkowania podatkiem rolnym jest:
- „Dla gruntów gospodarstw rolnych – liczba hektarów przeliczeniowych ustalana na podstawie powierzchni, rodzajów i klas użytków rolnych wynikających z ewidencji gruntów i budynków oraz zaliczenia do okręgu podatkowego.
- Dla pozostałych gruntów – liczba hektarów wynikająca z ewidencji gruntów i budynków”.
Omówmy to na przykładzie
Rolnik posiada gospodarstwo klasy II o powierzchni 50 hektarów. Rada gminy, w której prowadzi swoją działalność, zaliczyła jego grunty do IV okręgu, co w praktyce oznacza, że w roku 2022 konieczne jest opłacenie podatku wyliczonego w następujący sposób:
- Ustalenie wartości hektara przeliczeniowego – 50 ha x 1,35 = 67,50
- Pomnożenie wyniku przez stawkę podatku – 2,5 x 67,50 – 168,75
- Pomnożenie wartość hektarów przeliczeniowych przez średnią cenę żyta (58,46 zł)
(58,46 zł): 168,75 x 58,46 zł = 9865,13 zł
Jak więc widzisz, wspomniany rolnik w roku 2022 będzie musiał zapłacić 9865,13 zł podatku.
Podatek od gruntu rolnego – od kiedy należy go opłacać?
Informacje dotyczącej tej kwestii znajdziesz w art. 6a. ust. 1-3 ustawy o podatku rolnym oraz w art. 6 ust. 1 ustawy o podatkach lokalnych. Zgodnie ze znajdującymi się w tych dokumentach zapisach obowiązek podatkowy w zakresie podatku rolnego powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zaistniały okoliczności powstania obowiązku.
Jeśli chodzi o wygaśnięcie konieczności opłaty podatku, to następuje wraz z ostatnim dniem miesiąca, w którym przestały istnieć okoliczności uzasadniające obowiązek. W sytuacji, gdy powstanie lub wygaśnięcie nastąpiło w ciągu roku, podatek za grunty rolne ustala się proporcjonalnie do liczby miesięcy, w których istniał obowiązek.
Praktyka wskazuję, że obowiązek podatkowy w kontekście podatku rolnego pojawia się z pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło nabycie tytułu prawnego do gruntów lub wejście w ich posiadanie. W art. 3 ust 1 ustawy o podatku rolnym znajdziesz informacje o tym, kto powinien rozpocząć uiszczanie podatku:
- właściciel gruntu, z zastrzeżeniem ust. 2,
- posiadacz samoistny gruntu,
- użytkownik wieczysty gruntu,
- posiadacz gruntu, stanowiącego własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli posiadanie:
– wynika z umowy zawartej z właścicielem, z Krajowym Ośrodkiem Wsparcia Rolnictwa lub z innego tytułu prawnego albo
– jest bez tytułu prawnego, z wyjątkiem gruntów wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa lub będących w zarządzie Lasów Państwowych; w tym przypadku podatnikami są odpowiednio jednostki organizacyjne Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa i Lasów Państwowych”.
Podatek od gruntu rolnego – podsumowanie
Jak widzisz, podatek od gruntu rolnego to opłata, która powinna być uiszczana przez każdego posiadacza gruntu, wykorzystującego go do działalności rolniczej i nie tylko. Bardzo ważna jest orientacja w panujących zasadach wyliczania zobowiązania. Na szczęście w sieci znajdziesz wszystkie niezbędne informacje oraz wzory, które pomogą Ci ustalić realną wysokość koniecznych do oprowadzenia przez Ciebie opłat.
