Podatek od kryptowalut – jak rozliczyć kryptowaluty w 2023 roku?

Kryptowaluty od kilku lat cieszą się coraz większym zainteresowaniem nie tylko w Polsce, ale również w krajach zagranicznych. Handlowanie wirtualnymi walutami – podobnie jak akcjami – jest jednym ze sposobów na zarobek. Czy należy go dokumentować i przedstawiać w Urzędzie Skarbowym? Czy uzyskując zyski, zapłacimy podatek od kryptowalut? A jeżeli tak, to w jaki sposób rozliczyć walutę wirtualną? W dzisiejszym artykule odpowiemy na najważniejsze kwestie podatkowe związane z kryptowalutami i przybliżymy temat, który wciąż budzi wiele niewiadomych wśród podatników w naszym kraju. Serdecznie zachęcamy do lektury!

Kryptowaluty – instrumenty finansowe o dużym potencjale zysku

Kryptowaluty, choć nie posiadają formy fizycznej, mają określoną wartość, przez co śmiało możemy je mianować wirtualnymi pieniędzmi. W praktyce oznacza to tyle, że można zapłacić nimi za usługę lub towar (pod warunkiem, że sprzedawca akceptuje taką formę płatności). W dzisiejszych czasach cyfrowe waluty wykorzystywane najczęściej są nie do kupowania, a inwestowania.

Wiele osób upatruje w nich instrumenty finansowe, które pomimo wysokiego ryzyka inwestycyjnego, posiadają duży potencjał zysku. Handel kryptowalutami odbywa się na giełdach kryptowalut, które często przypominają tradycyjne giełdy, na których kupuje i sprzedaje się m.in. akcje czy „tradycyjne” waluty.

Skoro mowa o zysku – czy od kryptowalut płaci się podatek?

Podatek od kopania kryptowalut – czy posiadanie wirtualnej waluty podlega opodatkowaniu?

Z racji na swoją popularność kryptowaluty interesują coraz większą liczbę osób. Warto wiedzieć, że w wielu krajach zagranicznych wirtualne waluty używane są jako oficjalne środki płatnicze – przykładem są tutaj m.in. Stany Zjednoczone, Chiny, Niemcy, Japonia czy Kanada. W Polsce na ten moment za samo nabycie i posiadanie kryptowalut nie trzeba płacić podatku, choć pojawiają się głosy, aby zmienić tę regulację.

Jak to wygląda w przypadku sprzedaży kryptowalut? Tutaj sytuacja jest zgoła inna, o czym rozmawiamy w kolejnych akapitach.

Czy trzeba płacić podatek od kryptowalut?

Większość transakcji finansowych w Polsce podlega opodatkowaniu – nie inaczej jest w przypadku sprzedaży kryptowalut.

Według polskich przepisów podatnicy, którzy uzyskują zyski ze sprzedaży wirtualnych walut, są zobowiązani do rozliczenia transakcji związanych z nimi w deklaracji PIT – mowa tutaj zarówno o osobach fizycznych, jak i przedsiębiorcach. Co ważne jednak – podatku dochodowego nie należy rozliczać każdorazowo przy sprzedawaniu kryptowalut – inwestorzy muszą wykazać przychody w rocznym zeznaniu podatkowym, które wysyłane jest do właściwego urzędu skarbowego.

Podatek dochodowy od kryptowalut – kiedy go nie płacimy?

To kiedy płacić podatek od kryptowalut, zależy od rodzaju transakcji. W tym miejscu warto przyjrzeć się bliżej art. 17 ust. 1f Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, którego treść mówi nam, że za odpłatne zbycie kryptowaluty rozumie się wymianę jej na prawny środek płatniczy, usługę, towar bądź też prawo majątkowe inne niż wirtualna waluta , bądź też regulowanie innych zobowiązań za jej pomocą.

Analizując powyższe, możemy zauważyć, że wymiana jednej kryptowaluty na inną cyfrową walutę, nie jest traktowana jako uzyskanie przychodu – nawet jeśli na transakcji tej zarobimy (poszczególne kryptowaluty posiadają różne wartości). Dlatego też śmiało możemy powiedzieć, że wzajemna wymiana wirtualnych środków nie jest opodatkowana.

Co więcej, podatek od kryptowalut nie obowiązuje również w przypadku:

• pośrednictwa w wymianie wirtualnych walut,
• a także prowadzenia rachunków kryptowalutowych.

Jak rozliczyć kryptowaluty 2022/2023?

Zastanawiając się, jak rozliczyć kryptowaluty, warto wiedzieć, że obecnie odbywa się to na innych zasadach (począwszy od 2019 roku), niż w latach ubiegłych.

Na ten moment inwestorzy zobowiązani są do tego, aby w deklaracji rocznej PIT-38 wykazać zarówno przychody, jak i koszty poniesione z tytułu transakcji kryptowalutami. Informacje te umieszczane są w źródle kapitały pieniężne.

Co ważne – należy mieć na uwadze terminy rozliczeń – zeznanie podatkowe powinno być dostarczone do fiskusa najpóźniej do 30 kwietnia roku, który następuje po roku, w którym osiągnięty został przychód z obrotu kryptowalutami. W tym miejscu omówmy dwa krótkie przykłady dotyczące dwóch odmiennych sytuacji, mówiących o tym, kiedy konkretnie należy złożyć deklarację.

Przykład 1.

Pan Marcin nabył w 2022 roku 5 bitcoinów (najpopularniejsza kryptowaluta). Pod koniec roku (w grudniu) wymienił je na złotówki, a następnie przelał je na konto oszczędnościowe. W takim wypadku ciąży na nim obowiązek przygotowania rocznej deklaracji podatkowej PIT-38 i dostarczenia jej do właściwego sobie urzędu skarbowego najpóźniej do 2 maja 2023 roku (30 kwietnia to niedziela, z kolei 1 maja to święto, a więc dni wolne od pracy).

Przykład 2.

Pan Wojciech nabył w 2022 roku 5 bitcoinów, których jednak nie postanowił w ciągu roku wymieniać na polską walutę – z wymianą poczekał do października 2022 roku. W takim wypadku nie musi składać zeznania za 2021 rok (nie doszło do powstawania opodatkowania przychodu). O zamieszczeniu informacji związanych z obrotem kryptowalutami będzie musiał jednak pomyśleć w rocznej deklaracji za rok 2023. W tym wypadku terminem dostarczenia zeznania będzie 30 kwietnia 2024 roku.

Ile wynosi podatek od kryptowalut 2022/2023?

„Ile podatku od kryptowalut?” – to jedno z najczęściej padających pytań wśród osób obracającymi wirtualną walutą.

Warto wiedzieć, że danina ta obliczana jest od dochodu inwestora i wynosi 19% od podstawy opodatkowania. Podstawę tę stanowi przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania. Powstaje ona wtedy, gdy sprzedajemy kryptowaluty np. na giełdzie, w kantorze lub na wolnym rynku (wymiana cyfrowej waluty na prawny środek płatniczy).

Co ważne: kwoty podstawy opodatkowania nie można obniżyć o ulgi i odliczenia podatkowe – podatek od kryptowalut liczony jest od czystej wartości dochodu.

Podatki od kryptowalut w Polsce a inne kapitały pieniężne – o czym należy pamiętać?

Jak wygląda rozliczanie podatku od kryptowalut z innymi kwotami umieszczanymi w deklaracji podatkowej PIT-38 w źródle kapitały pieniężne? Warto wiedzieć, że:

• przychodu z kryptowalut nie można łączyć z przychodem ze sprzedaży akcji, praw finansowych czy też udziałów; może on być zsumowany jedynie z pozostałymi przychodami z wirtualnych walut,
• kosztu poniesionego na nabycie waluty wirtualnej nie można sumować z kosztami nabycia akcji czy udziałów, które zaliczyć można do grupy kapitałów pieniężnych; połączyć go możemy jedynie z pozostałymi kosztami kryptowalut,
• różnica przychodu i kosztu, czyli dochód, może być rozliczany jedynie w ramach wirtualnych walut; innymi słowy, nie łączy się on z innymi przychodami, które wykazujemy w deklaracji PIT-38,
• wszelkie nadwyżki kosztów (przekraczające wartość przychodu) nie łączą się z nadwyżkami występującymi w innych kapitałach pieniężnych; w przypadku kryptowalut przenoszone są one na następny rok podatkowy.

Podatek dochodowy od kryptowalut a działalność gospodarcza

Coraz częściej możemy spotkać się z sytuacją, w której właściciele prowadzonej działalności gospodarczej rozliczają transakcje firmowe za pomocą kryptowalut. Pomimo tego, że rozliczenie odbywa się w ramach przedsiębiorstwa, ujęcie podatkowe w tym wypadku powinno skutkować ustaleniem przychodu (lub kosztu) z tytułu kupna/sprzedaży poza firmą. Stąd też:

• nie można kupić wirtualnej waluty w ramach prowadzonej działalności gospodarczej; tym samym nie ma możliwości rozliczenia jej z przychodami z firmy na deklaracji PIT-36, PIT-36L lub PIT-28),
• w przypadku wymiany kryptowaluty za towar, usługę lub zapłaty w rozliczeniu walutą wirtualną, dochodzi do wyceny przychodu (kosztu) po stronie każdego z podatników.

Kryptowaluty a podatek VAT

Dochodowy podatek od kryptowalut na ten moment nie sprawia większych problemów przy rozliczaniu – inaczej sprawa wygląda w przypadku podatku od towarów i usług (VAT).

Dla wielu osób bowiem wciąż owiane tajemnicą jest to, czy obrót walutami wirtualnymi podlega opodatkowaniu VAT, a tym samym – czy są oni zobowiązani do sporządzenia specjalnych deklaracji vatowskich do urzędu skarbowego.

Powołując się na obecne przepisy podatkowe, można stwierdzić, że obrót kryptowalutami stanowi odpłatne świadczenie usług, które kwalifikowane jest do usług elektronicznych, które z kolei opodatkowane są podatkiem VAT 23%.

W tym miejscu należy jednak pamiętać, że zgodnie z art.43 ustawy o VAT, obrót kryptowalutami jest zwolniony z tego podatku, co w praktyce oznacza, tyle że każda osoba uzyskująca dochody z handlem walutami wirtualnymi, nie musi płacić podatku VAT – pod warunkiem, że transakcje dokonywane są na terenie Polski. Jeśli mowa o transakcjach międzynarodowych mogą pojawić się dodatkowe obowiązki względem Urzędu Skarbowego.

Podatek od kryptowalut – podsumowanie

Od kilku lat obrót wirtualnymi walutami wiąże się z odprowadzeniem podatku dochodowego od osób fizycznych. Stąd też inwestorzy, którzy w ciągu roku handlowali kryptowalutami, muszą przygotować roczną deklarację PIT-38 i wysłać ją do właściwego urzędu skarbowego (w zależności od miejsca zamieszkania) maksymalnie do 30 kwietnia roku, który następuje po roku, w którym osiągnięty został przychód z kryptowalut. W 2023 roku ostatecznym terminem jest 2 maja. Podatnik nie musi składać deklaracji w przypadku transakcji dotyczącej wymiany kryptowaluty na inną kryptowalutę. Obrót wirtualnymi walutami zwolniony jest co do zasady z podatku VAT, pod warunkiem, że transakcja ma miejsce na terytorium Polski.

Jeśli chcesz być na bieżąco ze światem podatków, odwiedzaj naszego bloga, na którym regularnie pojawiają się nowe porady i wpisy ułatwiające zrozumienie często zawiłego języka i systemu podatkowego w Polsce. Jeżeli z kolei potrzebujesz pomocy przy złożeniu deklaracji, skorzystaj z naszej aplikacji do rozliczeń PIT, dzięki której przygotujesz zeznanie tak, jakbyś czatował z księgową. Zapraszamy!