Ulga prorodzinna to najczęściej występujące odliczenie podatkowe w rozliczeniu PIT Polaków. Zgodnie z polskim prawem niewykorzystana ulga może być zwrócona, gdy podatnik nie zarabia wystarczająco dużo, by z niej skorzystać. W tym tekście znajdziesz najważniejsze informacje o uldze na dziecko. Dowiesz się również, ile wynosi, komu przysługuje oraz w jaki sposób ją odliczyć.

Kto może odliczyć ulgę na dziecko?

Jeśli chodzi o to, komu przysługuje ulga na dziecko, to w roku 2023 mogą z niej skorzystać rodzice, sprawujący władzę rodzicielską lub opiekunowie prawni dziecka. W przypadku tych drugich ważne jest, by dziecko mieszkało z opiekunami. Odliczenie przysługuje też rodzicom zastępczym. Ważną informacją jest to, że z ulgi nie mogą skorzystać osoby pozbawione władzy rodzicielskiej. Ulga jest dostępna dla rodziców, których dzieci:

  • są małoletnie;
  • otrzymują zasiłek pielęgnacyjny lub rentę socjalną (niezależnie od wieku);
  • nie są starsze niż 25 lat i uczą się lub studiują;
  • w poprzednim roku nie uzyskały dochodów wyższych niż 3089 zł. Istotne jest to, że za dochody dziecka uznaje się przychód pomniejszony o koszty uzyskania przychodów. Do obliczenia dochodu nie bierze się pod uwagę renty.

Odliczenie jest przeznaczone dla obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka lub rodziców zastępczych, którzy znajdują się w związku małżeńskim. Jeśli wszystkie powyższe warunki są spełnione, możliwe jest odliczenie od podatku kwoty ulgi prorodzinnej w dowolnej proporcji. W przypadku, gdy podatnicy wyrokiem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską po rozwodzie lub w czasie trwania separacji kwotę mogą rozliczyć w równych częściach. To samo tyczy się sytuacji, gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania jego rodziców opiekunów lub rodziców zastępczych. Warto w tym miejscu wspomnieć, że miejsce zamieszkania to miejscowość, w której dziecko przebywa na zasadach stałego pobytu. Prawo przewiduje więc różne możliwości oraz konfiguracje, umożliwiające skorzystanie z ulgi na dziecko.

Co w przypadku, gdy dziecko jest pełnoletnie?

Wyżej wspominaliśmy o tym, że ulga na dziecko przysługuje również osobom do 25 roku życia, które uczą się lub studiują. Jakie szkoły gwarantują jednak prawo do odliczeń? Tym zajmuje się ustawa, która jasno i precyzyjnie mówi, że dziecko może kształcić się w szkole wymienionej w ustawie o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy i szkolnictwo wyższe krajach innych niż Polska. Co istotne zaliczane są również studia doktoranckie, wieczorowe, zaoczne oraz eksternistyczne.

Jakie szkoły uprawniają do skorzystania z ulgi?

  • ponadgimnazjalne,
  • kolegia nauczycielskie,
  • nauczycielskie kolegia języków obcych,
  • uczelnie publiczne i niepubliczne,
  • wyższe szkoły oficerskie.

Studia wyższe a ulga prorodzinna

Dwustopniowe studia wyższe uprawniają do ulgi w pełnym wymiarze, pod warunkiem, że wystąpi ciągłość nauki. Co ważne, urlop dziekański nie pozbawia prawa do studiowania, a więc student przebywający na nim zachowuje prawo do przysługującej mu ulgi prorodzinnej oraz innej pomocy materialnej przewidzianej przez prawo.

Sytuacja wygląda zupełnie inaczej, gdy mowa jest o zawieszeniu w prawach studenta, przerwie w nauce lub zakończeniu konkretnego etapu studiów i nierozpoczęciu następnego. Istotne jest również to, że oczekiwanie na obronę pracy magisterskiej i licencjackiej nie uprawnia do korzystania z ulgi na dziecko. Liczy się w tej sytuacji posiadanie statusu studenta. Jeśli dziecko go utraci, musi liczyć się również z brakiem ulgi. Zazwyczaj status studenta przysługuje do końca września ostatniego roku studiów.  

Ulga na dziecko – limit dochodów

Zgodnie z prawem z ulgi mogą skorzystać podatnicy, którzy osiągnęli w danym roku podatkowym dochody opodatkowane za zasadach ogólnych z zastosowaniem skali 12 i 32% oraz rozliczają zeznania roczne PIT na formularzach PIT 36 i PIT 37.

Z możliwości zastosowania ulgi w rozliczeniach podatkowych nie mogą skorzystać osoby, które uzyskują dochody opodatkowane podatkiem liniowym 19% z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej i opodatkowane ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych lub kartą podatkową. Ulga jest jednak dostępna w przypadku, gdy podatnik danym roku uzyskał również wynagrodzenie za pracę, zasiłek chorobowy oraz dochody z najmu prywatnego.

Sprawdź także:  Ulga termomodernizacyjna 2023 – co można odliczyć w zeznaniu podatkowym?

Poznaj limity dochodu:

1 dziecko oraz dochody nieprzekraczające:

  • 112 000 zł dla podatnika będącego w związku małżeńskim przez cały rok. Co istotne za podatnika w związku małżeńskim nie uważa się osoby z orzeczoną separacją oraz będącej związaną z osobą pozbawioną praw rodzicielskich lub odbywającej karę pozbawienia wolności;
  • 112 000 zł dla podatnika samotnie wychowującego dziecko;
  • 56 000 zł – dla podatnika, który nie pozostaje w związku małżeńskim (również przez część roku podatkowego).

Dwoje lub więcej dzieci:

  • W przypadku wychowywania dwojga lub więcej dzieci ulga przysługuje bez względu na limit dochodu.

Omówmy to na przykładach

Przykład 1

Podatnicy są małżeństwem przez cały rok podatkowy i razem udało im się osiągnąć łączny dochód 150 000 zł, czyli kwotę przekraczającą limit 112 000 zł. Para posiada dwójkę dzieci (małoletnie i do 25 lat), z czego jedno w roku podatkowym uzyskało dochód większy niż określone 3 089 zł. W takiej sytuacji ulga mogłaby zostać wykorzystana jedynie na dziecko małoletnie, ale przez dochód osiągnięty przez rodziców nie można jej zastosować.

 

Przykład 2

Małżeństwo wychowuje trójkę małoletnich dzieci, które nie osiągają żadnego dochodu. W takiej sytuacji ulga przysługuje bez znaczenia na to, ile rodzice zarobili w konkretnym roku podatkowym. Limit może zostać przekroczony, a ulga i tak będzie mogła zostać ujęta w zeznaniu rocznym

Ulga na dziecko 2023 – ile wynosi?

Wysokość ulgi jest ściśle powiązana z liczbą wychowywanych dzieci. W roku 2023 stawki wyglądają następująco:

  • Jedno dziecko – wysokość ulgi to 92,67 zł (rocznie 1 112,04 zł). Ulga przysługuje każdemu podatnikowi, który rozlicza się indywidualnie lub jeśli jego dochód ni przekroczył 56 000 zł. Jeśli podatnik rozlicza się razem z małżonkiem, obowiązuje limit dochodów 112 000 zł. Do dochodów wliczane są również dochody z papierów wartościowych oraz kapitałów pieniężnych i działalności gospodarczej na podatku liniowym;
  • Dwoje dzieci – ulga wynosi 92,67 zł na każde dziecko (miesięcznie 185,34 zł), a w skali rocznej po 112,04 zł (w sumie 2224,08 zł). W takiej sytuacji rodziców nie obowiązują limity dochodów i nie mają one wpływu na możliwość skorzystania z ulgi na dziecko;
  • Troje dzieci – ulga na pierwszą dwójkę to 92,67 zł, a na trzecie 166,67 zł (razem 352,01 zł); W skali rocznej kwota, jaką można odliczyć na dwoje dzieci to po 112,04 zł, a na trzecie 2000,04. W sumie ulga na troje dzieci wynosi więc rocznie 4224,12 zł. Osiągnięte przez rodziców dochody nie mają znaczenia, jeśli chodzi o możliwość skorzystania z ulgi.
  • Czworo lub więcej dzieci – ulga w skali miesiąca na pierwszą dwójkę dzieci to 92,67 zł na każde dziecko, na trzecie 166,67 zł, a na czwarte i każde kolejne po 225 zł. Miesięcznie ulga na czworo dzieci wynosi więc 577,01 zł. W skali 12 miesięcy mamy do czynienia z ulgą po 1112,04 na pierwszą dwójkę dzieci, 2000,04 zł na trzecie i po 2700 zł na czwarte i kolejne. W sumie podatnik może odliczyć aż 6924 zł. Ulga nie jest zależna od uzyskanych przez rodziców dochodów.
UWAGA!

Kwoty rozliczeń w poszczególnych miesiącach mogą się różnić ze względu na zmienną sytuację. Pamiętaj, że kwoty są uzależnione od liczby dzieci, na które w danym miesiącu przysługuje ulga. W przypadku, gdy różnica wieku pomiędzy dziećmi jest duża, może dojść do sytuacji, gdy np. w styczniu czwórka dzieci będzie objęta ulga, a w lutym już tylko trójka ze względu na przekroczenie granicy wieku. Miej to na uwadze przy rozliczeniach.

Przykład 1

Rodzice wychowują dwójkę dzieci. Jedno ma 15 lat, a drugie 24 i pracuje. W związku z tym ulga jest przyznawana jedynie na dziecko, które ma 15 lat. Warunkiem jest jeszcze nieprzekroczenie określonego w ustawie limitu dochodów opiekunów (56 000 zł w rozliczeniu indywidualnym i 112 000 zł w rozliczeniu wspólnym).

 

Przykład 2

Rodzice wychowują trójkę dzieci – dwoje studiuje i pracuje, a ich dochody nie przekraczają 3089 zł. Trzecie ma 14 lat i jest na utrzymaniu rodziców. W takiej sytuacji ulga przysługuje na wszystkie dzieci i nie jest uzależniona od limitu dochodów.

Jak udokumentować ulgę na dziecko?

Jeśli organy podatkowe zwróciły się do Ciebie z prośbą o przedstawienie zaświadczenie lub innych dowodów, które potwierdzają prawo do korzystania z ulgi na dziecko, będziesz potrzebować:

  • odpisu aktu urodzenia dziecka;
  • zaświadczenia sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
  • odpisu orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę pomiędzy rodziną a starostą;
  • zaświadczenia o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Pamiętaj, by dokumentów nie dołączać bezpośrednio do PIT. Przechowuj je przez 5 lat od końca roku, w którym korzystałeś z ulgi na dziecko. Po upływie tego czasu możesz już się ich pozbyć.

Co z miesiącami wakacyjnymi?

Wszystko zależy od indywidualnej sytuacji dziecka:

  • jeśli kontynuuje naukę po wakacjach ulga przysługuje na cały rok,
  • jeśli po maturze dziecko nie podejmuje nauki, ulga przysługuje również w miesiącach wakacyjnych,
  • jeśli po studiach licencjackich dziecko rozpocznie naukę na studiach magisterskich, ulga przysługuje przez cały rok. W przypadku, gdy student kończy naukę na licencjacie, ulga może być odliczana tylko za miesiące nauki (łącznie z miesiącem złożenia egzaminu dyplomowego).

Jak rozliczyć ulgę na dziecko?

Odliczenie ulgi na dziecko często jest uznawane za bardzo skomplikowane, dlatego postanowiliśmy jasno opisać, w jaki sposób skorzystać z odliczeń podatkowych. W roku 2023 ulgę wykazujemy w:

  • 109 lub 110 w PIT-37;
  • 211 lub 212 PIT-36;

Do wymienionych wyżej formularzy powinny być dołączone informacje PIT/O. Wypełnij poz. 39 lub 40 oraz część E. Wpisz tam numery PESEL dzieci, a w przypadku braku tych numerów imiona, nazwiska i daty urodzenia.

UWAGA!

Jeśli rozliczasz się razem z małżonkiem, powinniście złożyć tylko jeden PIT/O. W sytuacji, gdy małżonkowie rozliczają się indywidualnie każdy z nich w części E w PIT/O zaznacza poz. 5 (cały rok), a w 39 wpisuje kwotę odliczaną od podatku. Odliczenia dokonywane tylko przez jednego rodzica sprawiają, że drugi nie musi dołączać już PIT/O do swojego rozliczenia.

 

Pamiętaj, że skorzystanie z ulgi wymaga samodzielnego złożenia deklaracji. Pracodawca nie zrobi tego za Ciebie!

Co, jeśli zabraknie podatku do odliczenia pełnej kwoty?

W takiej sytuacji podatnik może otrzymać różnicę pomiędzy przysługującym mu odliczeniem a kwotą odliczoną od podatku. W prawie nazywa się dodatkowym zwrotem ulgi. Miej jednak świadomość, że ma on swoje limity i nie może przekroczyć sumy kwot zapłaconych przez podatnika składek na ubezpieczenie społeczne oraz zdrowotne. Pod uwagę są wtedy brane składki wykazane przez płatnika lub samodzielnie wpłacone do ZUS/zagranicznych systemów.

Czy wszystkie składki są uwzględniane?

Obliczanie kwoty dodatkowego zwrotu nie uwzględnia składek społecznych i zdrowotnych:

  • odliczonych w zeznaniu PIT-28 (przychody z działalności gospodarczej oraz najmu opodatkowane ryczałtem ewidencjonowanym),
  • odliczonych w zeznaniu PIT-36L (dochody z działalności gospodarczej opodatkowane liniowo stawką 19%),
  • odliczonych w PIT-16A lub PIT-19A (składki na ubezpieczenie zdrowotne, zapłacone i odliczone od karty podatkowej lub od zryczałtowanego podatku dochodowego).

Dodatkowy zwrot z tytułu ulgi na dziecko dla każdego z rodziców

Może zdarzyć się sytuacja, w której zwrot będzie dotyczyć każdego z rodziców, opiekunów prawnych lub rodziców zastępczych, pozostających w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy. Kwota niewykorzystanej, a należnej, ulgi i jest wtedy limitowana łączną kwotą zapłaconych przez małżonków składek. Zwrot zostanie dokonany w dowolnej proporcji określonej przez płatników.

Jeśli w trakcie roku podatkowego jeden z małżonków umrze, możliwy jest również zwrot niewykorzystanej ulgi. Warunkiem jest jednak posiadanie wspólnych dzieci przed rzeczonym rokiem podatkowym, w którym nastąpił zgon.

Skorzystaj z ulgi na dziecko

Jak widzisz ulga dla dzieci pozwala na częściowy zwrot poniesionych kosztów związanych z wychowaniem. Nie ma co się oszukiwać, że są to zawrotne kwoty, ale w przypadku rodziny każda złotówka ma znaczenie. Poza tym pamiętaj, że tak naprawdę chodzi o odzyskanie pieniędzy, które wpłaciłeś już jako podatki. Nie traktuj więc ulgi jako prezentu od rządu, a raczej zwrot swoich pieniędzy.

Jeśli masz problem z odliczeniem ulgi i nie wiesz, jak to ugryźć, skorzystaj z pomocy profesjonalnej księgowej, która szybko pomoże Ci w wyliczeniu prawidłowych kwot. Nie zapomnij też o zatrzymaniu dokumentów poświadczających prawo do skorzystania z ulgi prorodzinnej przez okres 5 lat. W razie kontroli skarbowej możesz zostać o nie poproszony.

5/5 - (3)