Wspólne rozliczenie ze zmarłym małżonkiem 2023 – to możliwe

Wspólne rozliczanie się z małżonkiem to jedna z najpopularniejszych preferencji podatkowych w naszym kraju. Złożenie jednego zeznania podatkowego z reguły niesie ze sobą dużą korzyść w postaci zapłaty jednego, mniejszego podatku. Ale jak to wygląda po śmierci jednego z partnerów? Czy wspólne rozliczenie PIT ze zmarłym małżonkiem jest możliwe? Okazuje, się, że ustawodawca wyszedł naprzeciw wdowcom i umożliwił im rozliczenie się z Urzędem Skarbowym, uwzględniając dochody swojego nieżyjącego małżonka. W dzisiejszym artykule podpowiadamy, jak rozliczyć się ze zmarłym małżonkiem i w jakich sytuacjach można skorzystać z tej preferencji. Zapraszamy.

Rozliczenie PIT ze zmarłym małżonkiem na konkretnych warunkach

Czy wspólne rozliczenie ze zmarłym małżonkiem jest możliwe? Warto wiedzieć, że w momencie, w którym jeden z partnerów umiera, drugi z nich nie zostaje pozbawiony prawa do złożenia wspólnej deklaracji za dany rok podatkowy. Wdowcy, którzy wcześniej wybrali taką formę rozliczenia, muszą wykazać w rocznym zeznaniu przychody osiągane przez nieżyjącego w trakcie roku. Co ważne jednak – aby móc skorzystać z tej możliwości, podatnik musi spełnić pewne warunki, które zostały określone w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT). O czym mowa? O tym poniżej

Rozliczenie PIT z nieżyjącym małżonkiem – jakie warunki trzeba spełnić, aby móc złożyć wspólną deklarację?

Co uprawnia do wspólnego rozliczenia PIT ze zmarłym małżonkiem?

• Pozostawanie w związku małżeńskim w trakcie trwania roku podatkowego, za który składane jest zeznanie.
• Posiadanie wspólności majątkowej przez cały rok podatkowy pomiędzy podatnikiem a zmarłym małżonkiem.
• Rozliczanie przychodów na zasadach ogólnych przez obojga partnerów (wyjątkiem są przychody osiągane z tytułu najmu prywatnego będącego opodatkowany ryczałtem).
• Posiadanie statusu polskich rezydentów podatkowych (podleganie przez małżonków pod nieograniczony obowiązek podatkowy).

1. Małżonkowie w takim wypadku mogą posiadać miejsce zamieszkania w innym kraju Unii Europejskiej należącego do Europejskiego Obszaru Gospodarczego bądź Konfederacji Szwajcarskiej niż Polska – wtedy jednak 75% całkowitego przychodu powinien stanowić ten, który osiągnięty był na terenie Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Skorzystać ze wspólnego rozliczenia PIT można również wtedy, gdy jeden z małżonków jest polskim rezydentem podatkowym, z kolei drugi podlega pod ograniczony obowiązek podatkowy w Polsce – pod warunkiem, że mieszka on w kraju Unii Europejskiej lub państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, bądź Konfederacji Szwajcarskiej, a 75% całkowitego przychodu (obojga parterów) stanowią przychody osiągane na terenie Polski.

• Złożenie wniosku o wspólne opodatkowanie przychodów – wnioskiem samym w sobie jest złożenie rocznej deklaracji do polskiego Urzędu Skarbowego.

Przeczytaj również: Do kiedy rozliczenie PIT 2022/2023?

Wspólne rozliczenie z małżonkiem zmarłym w trakcie roku podatkowego a Polski Ład 2022

Wraz z początkiem 2022 roku w polskim systemie podatkowym nastąpiło wiele zmian, które dotyczyły m.in. wspólnego rozliczenia PIT ze zmarłym małżonkiem (dotyczy również rozliczeń za rok 2021).

Nowe przepisy mówią nam o tym, że osoba owdowiała wciąż ma prawo do złożenia jednej deklaracji podatkowej, w której zestawione zostaną przychody obojga partnerów, nawet wtedy, gdy małżeństwo zostało zawarte w trakcie roku podatkowego i w tym też roku jeden z małżonków zmarł. W poprzednich latach istniał obowiązek pozostawania w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy.

Rozliczenie PIT z nieżyjącym małżonkiem – co w przypadku śmierci partnera po zakończeniu roku podatkowego, ale przed rozliczeniem zeznania?

Może zdarzyć się sytuacja, w której jeden z małżonków umiera po skończeniu roku podatkowego, ale przed dostarczeniem zeznania do właściwego urzędu skarbowego (30 kwietnia, w 2023 termin wydłuża się do 2 maja z racji tego, że ostatni dzień kwietnia to sobota, czyli dzień wolny od pracy). Czy to zmienia możliwość do skorzystania ze wspólnego rozliczenia podatków? Nie, w takim przypadku żyjący partner wciąż może skorzystać z preferencji podatkowej.

Rozliczenie się ze zmarłym małżonkiem – kiedy nie jest możliwe?

Warto być świadomym, że nie zawsze można skorzystać z preferencyjnego rozliczenia podatku. Istnieją bowiem sytuacje pozbawiające żyjącego podatnika do złożenia wspólnej deklaracji podatkowej do Urzędu Skarbowego. O jakich przypadkach mowa? Rozliczenie PIT ze zmarłym małżonkiem nie jest możliwe wtedy, gdy:

• w trakcie roku podatkowego małżonkowie posiadali umowę o rozdzielności majątkowej,
• partnerzy w trakcie roku rozwiedli się lub pozostawali w separacji (orzeczonej przez sąd),
• małżonkowie nie są polskimi rezydentami podatkowymi,
• jeden z małżonków podlegał pod podatek liniowy (PIT-36L), kartę podatkową (PIT-16A), ryczałt od przychodów ewidencjonowanych (PIT-28), podatek tonażowy bądź też pod przepisy ustawy o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych,
• małżonkowie nie złożyli wniosku o wspólne opodatkowanie dochodów; warto zaznaczyć jednak, że przysługuje im prawo do późniejszego złożenia korekty PIT, jeśli spełniają pozostałe wymogi do złożenia jednej deklaracji podatkowej.

Uwaga: przez wniosek o wspólne opodatkowanie z nieżyjącym małżonkiem, należy rozumieć zadeklarowanie w rocznym zeznaniu chęci wspólnego rozliczania się poprzez zaznaczenie pola nr 6 (na PIT-36 lub PIT-37)

Przeczytaj również: Korekta PIT przez Internet 2023 – korekta zeznania podatkowego z PITBOT.

Czy małżonek musi złożyć PIT za osobę zmarłą?

Żyjący partnerzy często zastanawiają się nad tym, czy muszą składać zeznanie PIT do właściwego urzędu skarbowego (względem miejsca zamieszkania podatnika) w imieniu nieżyjącej osoby.

Warto wiedzieć, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie nakładają takiego obowiązku zarówno na małżonka, jak i rodzinę zmarłego podatnika. Deklaracja ta bowiem jest sporządzana przez urzędników fiskusa, którzy po przygotowaniu zeznania powinni wysłać wezwanie do spadkobierców celem ustalenia ostatecznej treści zobowiązania podatkowego spadkobiercy. Na jego podstawie organ podatkowy informuje o tym, że zmarłemu podatnikowi przysługują ulgi oraz odliczenia

Przeczytaj również: Jak określić właściwy urząd skarbowy w 2023 roku? Gdzie rozliczyć PIT, CIT i VAT?

Wspólne rozliczenie się ze zmarłym małżonkiem a ulgi podatkowe PIT

W momencie, w którym nieżyjący małżonek w danym roku podatkowym (jeszcze za życia) ponosił wydatki, które uprawniały go do skorzystania z ulg podatkowych, to spadkobierca (żyjący partner) może zamieścić je w składanym zeznaniu rocznym i tym samym – zaoszczędzić na podatkach. O jakich odliczeniach mowa?

Ulga na Internet

Jedną z przysługujących ulg, które można rozliczyć we wspólnym zeznaniu PIT ze zmarłym małżonkiem, jest ulga na Internet. Co ważne jednak, odliczenie to możliwe jest tylko dla kolejno po sobie następujących dwóch latach podatkowych. Jak skorzystać z odliczenia? Podstawą są tutaj faktury wystawione na podatnika bądź małżonka, w których uwzględniony został koszt z tytułu korzystania z sieci.

Co ważne, jeśli opłaty były uiszczane (jeszcze za życia zmarłego przez niego samego), ulga ta powinna zostać wykazania proporcjonalnie w sekcji małżonka. Jeśli obowiązek opłacania Internetu spadł na wdowca, osoba ta również może odliczyć wydatki z tytułu korzystania z sieci, pod warunkiem, że widnieje ona jako płatnik na dowodach zapłaty. Takie informacje należy zamieścić w sekcji ulg po stronie podatnika.

Przeczytaj również: Odliczenie Internetu od podatku – ulga na Internet 2023.

Ulga rehabilitacyjna

W przypadku, gdy w ciągu roku podatkowego małżonek utrzymywał niepełnosprawnego partnera, bądź też ponosił wydatki na cele rehabilitacyjne, istnieje możliwość skorzystania z tzw. ulgi rehabilitacyjnej. Aby móc ją odliczyć w rocznym zeznaniu, dochód osoby niepełnosprawnej nie może przekraczać 15 010,56 zł (w 2021 roku). Co ważne: odliczenie powinno zostać ujęte w zeznaniu do dnia śmierci małżonka. Ulgę rehabilitacyjną zawiera się w załączniku PIT/0 w części B, pkt 3.

Przeczytaj również: Ulga rehabilitacyjna 2023 – wszystko, co musisz wiedzieć

Ulga prorodzinna (ulga na dziecko)

Decydując się na wspólne rozliczenie ze zmarłym małżonkiem, podatnikowi w dalszym ciągu przysługuje prawo do skorzystania z ulgi na dziecko. W tym celu należy spełnić jeden z warunków, które są wskazane w ustawie o PIT. Podatnik (wraz z małżonkiem) w takim wypadku musi:

• wykonywać władzę rodzicielską,
• pełnić funkcję opiekunów prawnych (w sytuacji, w której dziecko z nimi mieszkało),
• sprawować opiekę jako rodzina zastępcza (musi być to orzeczone przez sąd bądź umowę zawartą ze starostą).

Co więcej, jeżeli partnerzy posiadają jedno dziecko, małżeństwo nie może w roku podatkowym osiągać dochodów wyższych niż 112 000 zł lub 56 000 zł (jeżeli związek małżeński trwa tylko część roku) W przypadku większej ilości dzieci nie ma żadnego limitu.

Uwaga: ulgę prorodzinną należy ująć w rocznym zeznaniu podatkowym tylko za miesiące przed śmiercią jednego z małżonków (ulga odliczana jest na podstawie ilości miesięcy, w których była sprawowana władza rodzicielska).

Jak rozliczyć się ze zmarłym małżonkiem?

Chcąc rozliczyć się z podatków razem z nieżyjącym partnerem, należy złożyć do właściwego urzędu skarbowego PIT-36 lub PIT-37. W formularzu należy wybrać sposób opodatkowania dla wdów oraz wdowców. W części „Dochody/straty podatnika” oraz „Dochody i straty małżonka” należy uwzględnić dochód podatnika. Chcąc odliczyć przysługujące ulgi podatkowe do deklaracji, trzeba dołączyć załącznik PIT/0.

Nie wiesz, jak rozliczyć się z Urzędem Skarbowym? Jeśli potrzebujesz pomocy w przygotowaniu i wysłaniu rocznego zeznania podatkowego, skorzystaj z Pitbota. Jest to nowoczesna aplikacja do rozliczania PIT przez Internet, dzięki której z łatwością sporządzisz deklarację – wszystko potrwa kilkanaście minut. I to wszystko bez wychodzenia z domu! Rozlicz podatek tak, jakbyś czatował/czatowała z księgową. Zajrzyj również na nasz blog podatkowy, na którym regularnie publikujemy eksperckie artykuły pisane przyjaznym językiem – serdecznie zapraszamy – pitbot.pl.