Rozliczanie straty podatkowej w rocznym zeznaniu PIT – czym jest strata podatkowa i jak ją odliczyć w deklaracji?

Choć nikt z nas nie lubi być „na minusie”, tak warto wiedzieć, że są sytuacje, w których takie pojęcie nie oznacza problemów finansowych. Czymś takim jest strata podatkowa, czyli nadwyżka kosztów w prowadzonej działalności gospodarczej w stosunku do osiąganych przychodów. Jest to stan rzeczy, który może wynikać m.in. z poczynionych inwestycji na rzecz rozwoju firmy w danym roku. W polskim systemie podatkowym istnieje możliwość odliczenia straty podatkowej, gdzie od 2020 roku odbywa się to na nowych zasadach, które są korzystniejsze dla przedsiębiorców, niż miało to miejsce w latach ubiegłych.

Co to jest strata podatkowa? Jak wygląda rozliczenie straty podatkowej? Czy można dokonać odliczenia z poprzednich lat? O najważniejszych aspektach tego tematu mówimy w dalszej części dzisiejszego artykułu. Życzymy miłej i udanej lektury – zespół PitBot.

Co to jest strata podatkowa?

Zanim przejdziemy do tego, jak wygląda rozliczanie straty podatkowej, wyjaśnijmy sobie w skrócie, czym ona konkretnie jest. O stracie możemy powiedzieć wtedy, gdy koszty uzyskania przychodu przekraczają w danym roku podatkowym sumę przychodów. W takiej sytuacji podatnik powinien wykazać w rocznej deklaracji podatkowej stratę – warto wiedzieć, że nie jest ona obojętna podatkowo.

Jak wygląda rozliczenie straty podatkowej w ciągu roku? Czy trzeba ją ująć w zeznaniu rocznym?

Podatnik może wybrać, w jaki sposób ma wyglądać rozliczenie straty podatkowej – miesięcznie, pod warunkiem że będzie w tych okresach wykazywał dochód, bądź rocznie. 

O ile taka osoba wybrała drugi sposób rozliczania, a w jednym miesiącu występuje strata, a w drugim dochód, deficyt obliczany jest na bieżąco – podatek opłacany jest w stosunku rocznym, dlatego też miesięczna „strata” wpływa na zaliczki za następny okres rozliczeniowy). Co ważne jednak – taki przypadek nie oznacza, że takową „stratę miesięczną” wykazuje się w rocznej deklaracji podatkowej.

Strata na koniec roku podatkowego, czyli kiedy należy ją uwzględnić w rocznym zeznaniu PIT

Kiedy więc uwzględnić stratę podatkową w deklaracji PIT? W momencie, gdy w stosunku rocznym występuje nadwyżka kosztów nad przychodami. Warto wiedzieć, że na stratę składa się również różnica pomiędzy kosztami a przychodami, gdzie miesięcznie różnice są rozliczane w sposób stopniowy. Odbywa się to w ramach tego samego roku podatkowego, stąd też na koniec roku może okazać się, że podatnik wykaże w rocznym zeznaniu dochód – a nie jak zakładał – stratę (na taki stan rzeczy wpłynąć może osiągnięty w kolejnych miesiącach przychód).

Rozliczenie straty podatkowej z lat ubiegłych – maksymalnie przez 5 lat

Jak rozliczyć stratę podatkową z lat ubiegłych? Warto wiedzieć, że możliwe jest to przez maksymalnie 5 następujących po sobie lat podatkowych. Oznacza to tyle, że jeżeli podatnik w tym czasie nie rozliczy straty, część, która nie została odliczona, nie będzie mogła być już uwzględniona w deklaracji podatkowej za kolejne lata. 

Co ważne: w każdym z tych pięciu lat możemy rozliczyć maksymalnie do 50% wykazanej straty. Oznacza to tyle, że podatnik jest w stanie rozliczyć stratę najkrócej przez 2 lata, a najdłużej przez 5 lat po roku, w którym została wykazana.

Jak to wygląda w rzeczywistości? Najlepiej pokazać to na przykładach.

Przykład 1.

Pani Agnieszka poniosła w 2017 roku stratę podatkową w wysokości 5000 zł. Postanawia rozliczać ją przez kolejne 5 lat podatkowych, czyli 1000 zł/rok podatkowy.

Przykład 2. 

Pan Mateusz poniósł stratę w 2017 w takiej samej wysokości, jak Pani Agnieszka, czyli 5000 zł. Zdecydował się on jednak rozliczyć ją nie w ciągu 5 lat, a 2 wybranych przez siebie latach podatkowych w wysokości 50% straty, czyli po 2500 zł.

Rozliczanie strat podatkowych 2020, 2021, 2022 a źródła przychodów

Mówiąc o rozliczeniu straty podatkowej, warto mieć świadomość, że rozliczana jest ona wyłącznie w ramach źródła przychodów. W praktyce oznacza to tyle, że w przypadku, gdy jako podatnicy posiadamy kilka dróg zarobkowania i z jednej z nich uzyskamy dochód, a z drugiej zaś stratę – tych kwot nie możemy ze sobą łączyć.

O jakich źródłach uzyskania przychodów mowa? Wedle ustawy o podatku dochodowym do takowych zalicza się:

• działalność wykonywana osobiście,
• pozarolnicza działalność gospodarcza,
• stosunek pracy, stosunek służbowy,
• najem i podnajem,
• dzierżawa i poddzierżawa,
• inna umowa o charakterze zbliżonym do najmu/dzierżawy,
• kapitały pieniężne,
• prawa majątkowe, w tym odpłatne ich zbycie.

Jednorazowe rozliczenie straty podatkowej od 2019 roku

Zarówno podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT), jak i podatku dochodowego od osób prawnych (CIT) od 2019 roku mogą rozliczać stratę podatkową na nowych zasadach, a mianowicie: mają możliwość jednorazowego odliczenia deficytu podatkowego do maksymalnej wysokości 5 000 000 zł.

Każda nadwyżka tej kwoty rozliczana jest na zasadach, które uwzględniają maksymalne odliczenie (50% straty w jednym roku). W tym miejscu również warto przytoczyć przykład, aby lepiej zrozumieć zasady odliczania straty podatkowej z lat ubiegłych.

Przykład

Przedsiębiorstwo pana Wojciecha w 2019 roku zanotowało stratę w wysokości 7 000 000 zł. Panu Wojciechowi przysługuje prawo odliczenia straty podatkowej w kolejnych kilku latach. Ze względu na swoje dochody pan Wojciech postanowił rozliczyć ją w ciągu trzech lat – w pierwszym z nich w najwyższej możliwej kwocie (5 000 000 zł) oraz dwóch kolejnych po 1 000 000 zł.

Strata podatkowa a podatek dochodowy – kiedy nie można odliczyć straty?

Warto wiedzieć, że rozliczenie straty podatkowej PIT nie zawsze jest możliwe. O jakich przypadkach mowa? 

• Odpłatne zbycie nieruchomości lub jej części bądź udziału w nieruchomości, spółdzielczego prawa własnościowego do lokalu użytkowego, mieszkalnego, a także prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkanowiej, prawa wieczystego, użytkowania gruntów.
• Odpłatne zbycie walut wirtualnych.
• Uzyskiwania przychodów ze źródeł, z których dochody są zwolnione z podatku dochodowego.
• Niezrealizowanie zysków, o których mowa jest w art. 30da Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (tzw. Exit Tax).

Przeczytaj również: Exit Tax, czyli podatek od wyjścia – wszystko, co warto o nim wiedzieć

Jeśli chodzi o podatników CIT, nie mogą oni skorzystać z odliczenia straty podatkowej w momencie, gdy dotyczy ona sprzedaży wirtualnych walut.

Zainteresował Cię temat? Jeśli tak to z tego miejsca chcemy zachęcić Cię do regularnego odwiedzania naszego bloga podatkowego, na którym publikujemy eksperckie tematy pisane językiem, który ułatwi rozumienie szeroko pojętego systemu podatkowego. A jeśli zbliża się termin dostarczenia deklaracji do Urzędu Skarbowego i nie wiesz, jak się do tego zabrać, skorzystaj już dziś z PitBota. Jest to nowoczesna aplikacja do rozliczania PIT online, dzięki której w kilkanaście minut przygotujesz deklarację i dostarczysz ją do wybranego urzędu – serdecznie zapraszamy!